![]() |
Pałac Dittricha, widok od strony parku, 10.11.2015 r. (skan z negatywu 135) |
Jednym z najbardziej reprezentacyjnych budynków Żyrardowa jest Pałac Dittricha, mieści się w nim Muzeum Mazowsza Zachodniego w Żyrardowie, założone w 1961 r. jako Muzeum Historii Ruchu Robotniczego m. Żyrardowa a potem przemianowane na Muzeum Okręgowe.
![]() |
Pałac Dittricha, widok od strony ulicy Dittricha,10.11.2015 r. (skan z negatywu 120) |
Rezydencję wybudował syn Karola Augusta Dittricha, niemieckiego fabrykanta, który wraz z Karolem Hielle rozbudował fabrykę lnu w Żyrardowie. Na przełomie lat 70 i 80 XIX wieku Karol Dittrich jr przejął od ojca fabrykę lnu. Zdaniem pierwszego burmistrza Żyrardowa Józefa Procnera, Karol Dittrich był jednym z najprzyzwoitszych ludzi, hojnych i dobrych(...).
Dzięki jego staraniom udało się zapewnić, pracownikom wszystkich szczebli, standard życia, bardzo wysoki jak na ówczesne standardy. Z jego inicjatywy prowadzono w Żyrardowie wzorcową działalność kulturalną i charytatywną. Zaczęto od wybudowania bazy dla realizacji działań kulturalnych i edukacyjnych: sali teatralnej w Resursie, muszli koncertowej, kręgielni, szkoły zawodowej kształcącej biuralistów na potrzeby fabryki z wykładowym językiem niemieckim (Kantoratschule), powołano szkoły powszechne elementarne i bibliotekę - Powszechną Bibliotekę Fabryczną.
Dzięki jego staraniom udało się zapewnić, pracownikom wszystkich szczebli, standard życia, bardzo wysoki jak na ówczesne standardy. Z jego inicjatywy prowadzono w Żyrardowie wzorcową działalność kulturalną i charytatywną. Zaczęto od wybudowania bazy dla realizacji działań kulturalnych i edukacyjnych: sali teatralnej w Resursie, muszli koncertowej, kręgielni, szkoły zawodowej kształcącej biuralistów na potrzeby fabryki z wykładowym językiem niemieckim (Kantoratschule), powołano szkoły powszechne elementarne i bibliotekę - Powszechną Bibliotekę Fabryczną.
![]() |
Pałac i Park Dittricha, 10.11.2015 r. (skany z negatywu 135) |
Karol Dittrich jr zajmował się także mecenatem artystycznym i kulturalnym, fundując stypendia dla uzdolnionej młodzieży z Krasnej Lipy (skąd pochodził) i z Żyrardowa. W latach 1903-1908 Dittrich finansował studia Pawła Hulki-Laskowskiego na Uniwersytecie w Heidelbergu. Nadwornym malarzem Dittrichów był August Frind urodzony w Krasnej Lipie, którego dziełem są między innymi obraz ołtarzowy w kościele pw. św. Karola Boromeusza oraz portret Karola Augusta Dittricha i Karola Hielle w Pałacu Dittricha.
Wraz z siostrami założył fundację imienia swojego ojca, która zapewniała zasłużonym pracownikom zakładów lniarskich oprocentowane książeczki oszczędnościowe, pod warunkiem, że robotnik będzie systematycznie odkładał na niej 3 procent swojego miesięcznego zarobku; wkład książeczek oszczędnościowych wnoszony przez fabrykę wynosił 50 rubli, a za oszczędzanie fabryka dodawała kwotę równowartą 3 procentom pensji.
Budowę eklektycznego pałacu, wzorowanego na renesansie francuskim z secesyjnymi elementami, Karol Dittrich młodszy zakończył w 1890 roku. Budynek ulokowany jest w (opisywanym wcześniej), parku krajobrazowym (w stylu angielskim z malowniczymi sadzawkami i sztucznymi kaskadami); wejście główne do willi znajduje się od strony ulicy Dittricha.
Więcej o pałacu i parku >>>
Wraz z siostrami założył fundację imienia swojego ojca, która zapewniała zasłużonym pracownikom zakładów lniarskich oprocentowane książeczki oszczędnościowe, pod warunkiem, że robotnik będzie systematycznie odkładał na niej 3 procent swojego miesięcznego zarobku; wkład książeczek oszczędnościowych wnoszony przez fabrykę wynosił 50 rubli, a za oszczędzanie fabryka dodawała kwotę równowartą 3 procentom pensji.
Budowę eklektycznego pałacu, wzorowanego na renesansie francuskim z secesyjnymi elementami, Karol Dittrich młodszy zakończył w 1890 roku. Budynek ulokowany jest w (opisywanym wcześniej), parku krajobrazowym (w stylu angielskim z malowniczymi sadzawkami i sztucznymi kaskadami); wejście główne do willi znajduje się od strony ulicy Dittricha.
Więcej o pałacu i parku >>>
![]() |
Park Dittricha, widok od strony parku, 10.11.2015 r. (skan z negatywu 135) |
Willa spełniała funkcje reprezentacyjne, tutaj właściciele Żyrardowa podejmowali swoich gości i podejmowali najważniejsze decyzje dotyczące fabryki choć sam inwestor niedługo w nim pomieszkał. Wspomniany Burmistrz Procner, który bardzo pochlebnie wyrażał się o Karolu Dittrichu, dodawał jednocześnie, że był on jednym z najbardziej nieszczęśliwych znanych mu ludzi.
W swoich pamiętnikach opisuje tajemniczą i dramatyczną historię młodzieńczej miłości Karola juniora i pięknej włoskiej, śpiewaczki. Karol poznał śpiewaczkę (być może artystkę rewiową, lub po prostu aktorkę?), w której się zakochał się do szaleństwa. Jako jedynemu synowi i spadkobiercy wielkiej, nie tylko na owe czasy, fortuny nie wolno mu było wiązać się z kobietą o niepewnej reputacji. Dittrich ojciec był temu związkowi przeciwny, zabronił synowi spotykać się z dziewczyną bez majątku, z niższej sfery. Prawdopodobnie wezwał ja do siebie i za pomocą sporej sumy przekonał aby usunęła się z życia zakochanego Karola. Argumenty okazały się skuteczne bo dziewczyna zniknęła nagle i bez śladu. Według Józefa Procnera Karol nigdy się nie ożenił, zapadł na zdrowiu a mimo to przez wiele lat jeździł po Europie, szukając po całej Europie swojej jedynej miłości, ale nigdy nie wpadł na jej trop.
![]() |
Park Dittricha, widok od strony parku, 10.11.2015 r. (skan z negatywu 135) |
Po dziesięciu latach, w 1891 roku nieoczekiwanie otrzymał od niej list... z Charkowa. Pisała, że leży w szpitalu, jest ciężko chora i prosiła aby jej wybaczył to, że go zawiodła. W tym samym dniu Karol wyjechał do Charkowa, ale nie zdążył... Karol wzniósł jej w Charkowie piękny nagrobek. Czytaj więcej: Dziennik Polski24. Pomnik wielkiej-milosci >>
Po śmierci śpiewaczki Karol zamówił u znanego malarza jej portret naturalnej wielkości. Powiesił go w odosobnionej sali swojej willi w Żyrardowie. Oprócz niego, nikt nie miał prawa wejścia do tej pokoju. Było to swoiste sanktuarium po zmarłej ukochanej. Obraz w końcu uległ zniszczeniu a Karola już nic więcej nie zatrzymywało w Żyrardowie. W 1905 roku przeniósł się pod Drezno, do uzdrowiskowej miejscowości Weisser Hirsch, pozostając prezesem i największym akcjonariuszem Zakładów Żyrardowskich, zmarł w 1918 roku.
![]() |
Park Dittricha, 10.11.2015 r. (skany z negatywu 135) |
------------------------------------------------
Żródła - linki:
oraz na Forum Żyrardów: http://www.forumzyrardow.pl/viewtopic.php?f=52&t=765#p8218
Pamiętnik Procnera http://forumzyrardow.pl/viewtopic.php?f=52&t=658
Willa Dittricha w Żyrardowie (tam znajdował się sekretny pokój Karola) w różnych porach roku i ujęciach http://www.muzeumzyrardow.pl/old/index_1024.php?id=galeriainne posty na forum dt tej sprawy: http://forumzyrardow.pl/viewtopic.php?f=46&t=691&p=6962&hilit=dittrich#p6962
Brak komentarzy :
Prześlij komentarz