Na szlaku budowli romańskich (archiwum 2009-2010)
Na wzgórzu św. Wojciecha w Strzelnie, stoją obok siebie, aż dwie świątynie romańskie: kościół św. Trójcy i rotunda św. Prokopa. Zwieźć nas może barokowa fasada pierwszego ale wchodząc do środka zobaczymy, że wszystko jest jak najbardziej w porządku - romańskie, kościół powstał w XII w. Mimo gotyckiej i barokowej przebudowy świątynia zachowała romańską bryłę. Pierwotnie był to kościół sprowadzonych w XII w. do Strzelna sióstr norbertanek.
Zabytki dla których przyjeżdżają tu turyści z całego świata, to trzy wczesnośredniowieczne tympanony (zachował się m.in. tympanon fundacyjny - znajdziemy go nad wejściem do kaplicy św. Barbary) i dwie słynne na cały świat kolumny - obok Drzwi Gnieźnieńskich najcenniejsze zabytki sztuki romańskiej w Polsce. Na każdej z kolumn przedstawiono po 18 postaci wyobrażających Cnoty i Przywary. Wyobrażona jest między innymi polska wenus wstydliwa - pierwsze w polskiej sztuce sakralnej przedstawienie nagiej kobiety, uosabiającej rozpustę. Sa też personifikacje Sprawiedliwości, Posłuszeństwa, Cierpliwości, Czystości oraz Pychy, Gniewu, Krzywoprzysięstwa.
 |
| Mężczyzna z mieczem w ręku symbolizuje grzech zabójstwa. |
W lewej nawie kościoła św. Trójcy, w ołtarzu norbertanek lub Krzyża Świętego, znajduje się największe w Polsce nagromadzenie (dokładnie 658) relikwii świętych, błogosławionych, męczenników, nawet pierwszych chrześcijan z katakumb rzymskich. W monstrancji nad tabernakulum znajdują się fragmenty nawet fragmenty krzyża na którym skonał Chrystus. Posiadają 3 papieskie certyfikaty autentyczność. Jednocześnie wiadomo nam, że w średniowieczu papieże duplikowali najcenniejsze relikwie, przez pocieranie rożnych przedmiotów lub ich fragmentów o autentyczne relikwie. Podobno, gdyby zebrać wszystkie rozproszone po świecie fragmenty Krzyża Św. można by z nich złożyć 12 pełnych krzyży.
Rotunda św. Prokopa, według Długosza powstała w 1133 roku i jest największą romańska rotundą w Polsce. Średniowieczna budowla wykonana została z ciosów granitowych z elementami ozdobnymi z piaskowca, elementy ceglane powstały później.
Wcześniej pisałem już, że we wnętrzu rotundy znajduje się romański ołtarz, od zachodu empora (rodzaj balkonu) z romańską kolumną. Uświadamiamy sobie nagle, że w tym miejscu zasiadali Królowa Jadwiga i Królowie Władysław Łokietek, Kazimierz Wielki, Władysław Jagiełło (aż 7x) i Kazimierz Jagiellończyk, że stąpamy po tych samych kamieniach.
Barbarzyństwo i ludzka głupota nie znają granic, podczas II wojny światowej Niemcy przerobili kościół na magazyn a wycofując się, podłożyli materiały wybuchowe. Wybuch zniszczył kopułę i górne partie wieży ale kamienne mury na szczęście wytrzymały.
Wcześniej pisałem już, że we wnętrzu rotundy znajduje się romański ołtarz, od zachodu empora (rodzaj balkonu) z romańską kolumną. Uświadamiamy sobie nagle, że w tym miejscu zasiadali Królowa Jadwiga i Królowie Władysław Łokietek, Kazimierz Wielki, Władysław Jagiełło (aż 7x) i Kazimierz Jagiellończyk, że stąpamy po tych samych kamieniach.
Barbarzyństwo i ludzka głupota nie znają granic, podczas II wojny światowej Niemcy przerobili kościół na magazyn a wycofując się, podłożyli materiały wybuchowe. Wybuch zniszczył kopułę i górne partie wieży ale kamienne mury na szczęście wytrzymały.
 |
| sklepienie krzyżowo-żebrowe |
Św. Prokopie, daj mi po chłopie, może być kulawy, o jednym oku, byle w tym roku - legenda mówi, że jeśli panna wypowie te słowa, jednocześnie lewą ręką przez prawe ramię wrzucając monetę do grobowca w rotundzie pewnym jest jej zamążpójście w ciągu 12 miesięcy.
 |
| Widok wnętrza rotundy z empory |
 |
| Tympanon fundacyjny rotundy (niestety kopia) i stacja drogi krzyżowej |
Brak komentarzy :
Prześlij komentarz