Na szlaku zabytków romańskich (III)
Przyjeżdżając do Kruszwicy nie sposób zamyślić się nad początkami naszego państwa. Tutaj legenda miesza się z historią. Po tej ziemi stąpali Piast, Popiel, Mieszko, Bolesław, Kazimierz. Idąc od rynku w stronę mysiej wieży a dalej kolegiaty spotykamy mieszkańców, którzy często muszą być w prostej linii potomkami Goplan sprzed 1000 lat. Pisząc o Kruszwicy łatwo wpaść w patetyczne tony, ale historia wyziera tu spod każdego kamienia.
Jeden z najlepiej zachowanych zabytków architektury romańskiej w Polsce -Kolegiata Św. Piotra i Pawła - wznosi się na wschodnim brzegu jeziora Gopło. Jest on dumą mieszkańców tej prastarej krainy. Świątynia zbudowana została na początku XII wieku z granitu i piaskowca. Jest trójnawową, filarową bazyliką, powstałą na planie krzyża łacińskiego. Romański charakter budowli podkreślają grube mury, półkoliste łuki oraz proste geometryczne kształty. Od strony południowej kościół zdobią trzy romańskie portale. Posiada pięć absyd o różnej wielkości i jedną ceglaną wieżę.
Budowla zachowała prawie nienaruszony układ przestrzenny i bryłę. Przebudowana została w XVI wieku jedynie fasada zachodnia. Wnętrze nosi cechy autentycznej bazyliki romańskiej. Jest bardzo surowe, wręcz ascetyczne.Zachowały się tutaj cenne zabytki: 2 chrzcielnice (piaskowcowa z XI wieku i granitowa z XII wieku), fragmenty romańskich i barokowych ołtarzy oraz późnogotyckie rzeźby.
Kolegiata budowana była w latach 1120-1140. Pierwotnie była prawdopodobnie siedzibą biskupstwa, które około 1148 przeniesiono do Włocławka.
Na koniec skojarzenie z "Imieniem Róży". Pierwotnie kościół należał do zakonu benedyktynów. Mieli bibliotekę, w której przechowywano bogato ilustrowany Ewangeliarz kruszwicki - pergaminowy kodeks benedyktynów. /Obecnie w zbiorach Archiwum Archidiecezji w Gnieźnie./
Kruszwica. 31.07.2010 r.
Brak komentarzy :
Prześlij komentarz