. . . . 1 . . . .
 |
| Austerlitz (Sławków) na Morawach. 2002 r. Skan negatywu (źle wykonany, przekontrastowany). |
Dokumentacja im bardziej rozciągnięta w czasie tym cenniejsza. Do takich należą filmy Heleny Třeštíkovej: Etiudy małżeńskie, Marcela, René i Prywatny wszechświat. Metoda jej pracy nazywana jest po polsku nieładnie – czasozbiorczą - ale za to dobrze oddaje sposób i ducha pracy. Třeštíková w przeciągu wielu lat regularnie jeździła odwiedzać swoje postacie. Przy każdej wizycie trochę kręciła, i tak zebrany przez lata materiał wykorzystywała w późniejszej pracy montażowej.
 |
| Czechy 2005 r. Skan odbitki barytowej 13x18 cm |
Historię drobnego złodzieja i oszusta René kręciła kilkanaście lat, od czasu kiedy jako nastolatek po raz pierwszy trafił do zakładu poprawczego. Kolejne sekwencje zapisują czas między jedną a drugą odsiadką, w międzyczasie autorka odwiedza swego bohatera w więzieniu. Oszust ma wrodzoną umiejętność manipulowania ludźmi, łatwo wkrada się w ich łaski, okrada nawet samą Třeštíkovą. Tylko na chwilę zraziło to reżyserkę, wkrótce dalej kręciła jego historię.
Bohater filmu nie ma szans na resocjalizację – zmiany w jego osobowości, spowodowane traumą z domu rodzinnego, są zbyt głębokie. Uwodzi i porzuca kobiety, ma syna, którym się nie interesuje. Jego szemrane interesy nieodmiennie kończą się za więziennymi kratami. Gdy umiera matka jego dziecka, nie wydaje się tym zbytnio przejęty, skupia się na opisie swojego wątłego zdrowia. Jego życie jest egoistycznym żebraniem o czułość i odrobinę uwagi.*)
 |
| Praga dla turystów 2005 r. Skan odbitki barytowej 18x24 cm |
 |
| Praga, 2005-2010. Skan odbitki barytowej 18x24 cm |
Dokumentem doskonałym jest jednak Private Universe (Soukromý vesmír), ponad 30 lat egzystencji jednej rodziny Třeštíkovą opowiada w 83 minuty. W połowie lat 70 Petr Kettner poślubił Janę Pfefferovą i zaczął dokumentować na taśmie filmowej życie swojej rodziny i ciekawych czasów w których przyszło im iść przez życie. Helena Třeštíkova wykorzystała te nagrania i film stał się „uchwycenia” czasu zarówno w wymiarze jednostkowym, jak i społeczno-politycznym. Historia Czechosłowacji i Czech doprowadzona jest do współczesności, obserwujemy życie Czechów w czasach realnego socjalizmu, aksamitnej rewolucji, demokracji i agresywnego kapitalizmu. Ta rodzina jest jednak bardzo zwarta, zwycięsko wychodzi z wszystkich kryzysów. Nawet z tego najcięższego, wywołanego przez syna pierworodnego. Honza wyrósł na zbuntowanego nastolatka, negującego szkołę miłośnika Johna Lennona i narkotyków. Gdy dorósł wyjechał do Hiszpani, gdzie zmywał naczynia w rbarze i ostro brał. Nie akceptując wyborów syna, Petr i Jana nie wyparli się go, oferując mu cały czas mentalne i finansowe wsparcie. Istotnym i zarazem ironicznym dopełnieniem historii rodzinnej są fragmenty nagrań archiwalnych oraz klipy z muzyką Karela Gotta, które pozwalają od innej strony spojrzeć na wielobarwny i fascynujący portret Czechów uwikłanych w swoją najnowszą historię.
 |
| Mikulow, 2002 r Skan negatywu kolorowego. |
. . . . 2 . . . .
Rzeczywistość jest tak straszna, że uciec można tylko do sztuki...
Sztuka jest sztuką ponieważ jest sztuczna.
Życie artystów może być tożsame ze sztuką
Jacek Kasprzycki**)
 |
Trzcianka, 2005 r. Zdjęcie cyfrowe
|
Na pograniczu filmu i fotografii znajduje się film Jacka Kasprzyckiego Trzy Galerie, obraz zmontowany z fotografii wykonywanych przez autora od 1980 roku. Kiedy po raz pierwszy obejrzałem film na dużym ekranie, dałem się wciągnąć w nurt przenikających się obrazów, jak zahipnotyzowany oglądałem kolejne sekwencje fotografii wykonanych na ulicy.
 |
| Damasławek, ok. 2006 r. Zdjęcie cyfrowe |
Artysta wykonał potężną pracę, konsekwentnie dokumentował polskie przemiany uwieczniając tylko szyldy, reklamy, napisy na murach, murale, graffiti i znaki drogowe. Pierwsze zdjęcia są czarno-białe, brudne i szare jak PRL-owska rzeczywistość. Ok. roku 90 wchodzi kolor ale zdjęcia Kasprzyckiego są nadal brudne i szare. Dokument przedstawia zmiany, jakie zaszły przez ostatnie 30 lat w polskiej sztuce ulicznej ale i w świadomości społecznej. Jacek Kasprzycki od lat penetruje nasze otoczenie i krytycznie filtruje przez swoją osobowość.
Tak... aby dokumentem był dobry i pogłębiony, trzeba nad nim pracować długo i wytrwale.
. . .
*) cyt. Filmweb
**) Jacek Kasprzycki, cytaty wyrwane z kontekstu
Brak komentarzy :
Prześlij komentarz