Samuraj. (Le Samourai, 1967)
Z wielką przyjemnością, obejrzałem dzisiaj, klasyczny film gangsterski Jeane-Pierre Melville'a z 1967 r. Reżyser jest nieco zapomniany, ale w środowiskach fanów filmu i filmoznawców bardzo ceniony i oglądany. Filmami Melville’a (1917-1973) inspirowali się m.in. Jim Jarmusch, Martin Scorsese, Quentin Tarantino. On sam z kolei zafascynowany był amerykańskimi filmami noir, tak bardzo, że nawet ubierał się jak bohaterowie tamtych filmów: kapelusz borsalino, czarne okulary, trencz a jeździł wielkim amerykańskim samochodem. Nawet nazwisko Melville było efektem tych fascynacji (urodził się w jako Jean-Pierre Grumbach).
Filmy Melville’a, mimo stylu i cytatów z amerykańskiego kina gangsterskiego, są dziełami oryginalnymi i rozpoznawalnymi, zwłaszcza tzw. trylogia Delona: Samuraj (Le Samourai, 1967), W kręgu zła (Le Cercle rouge, 1970) i Glina (Un flic, 1972). Jest w nich to niesamowite dotknięcie artysty geniusza. Tworzą spójną koncepcję intelektualną i wizualną. Pierwsza część tryptyku Samuraj to thriller zbudowany wyłacznie z elementów podstawowych.
Konstrukcja, scenografia, kadrowanie, poszczególne ujęcia i gra aktorska są zredukowane do minimum. Alain Delon, jako zawodowy zabójca Jef Costello, sprawia wrażenie znużonego i niechętnego otoczeniu. Widzimy to w wyrazie twarzy i powściągliwości w ruchach. Jego bohater wypowiada zaledwie kilka zdań. Pierwsze słowa padają dopiero w 10 minucie filmu.
Melville jest mniej zainteresowany ukazaniem przemocy, bardziej zależy mu na budowaniu nastroju. Tempo filmu jest stałe i powolne. Sceny popełniania przestępstw, w tym zabójstw pokazuje na zimno, jak zwykłe rutynowe czynności. Melville celowo rezygnuje z użycia środków, które podniosły by ich widowiskowość.
Współczesnego widza dziwić mogą siły i środki policyjne użyte w celu złamania alibi Costello, jakby w paryskiej policji nie było księgowych. Film jest jednak skrajnie stylizowany i w tym tkwi jego urok i siła. Nastrój filmu doskonale podkreśla muzyka François de Roubaix.
Samuraj (1967); Le samouraï (tytuł oryginalny); 105 min; premiera 25.10.1967
Reżyseria: Jean-Pierre Melville
Muzyka: François de Roubaix
Alain Delon: Jef Costello
François Périer: komisarz policji
Nathalie Delon: Jane Lagrange, dziewczyna Jefa Costello
| Cathy Rosier | : |
Valérie, pianistka
|
Brak komentarzy :
Prześlij komentarz