Ostania dekada Olka

 

Zimą tego roku, chwilę po kolejnej fali epidemii zaprezentowaliśmy w naszej Galerii prace Olka Matczyńskiego. Wystawa planowana była na rok wcześniej ale plany pokrzyżował nam "pierwszy covid". Z kronikarskiego obowiązku zamieszczam tutaj kilka zdjęć i tekst z folderu towarzyszącego wystawie. (LS)

ALEKSANDER MATCZYŃSKI "OSTATNIA DEKADA"

Galeria Miejskiego Dom Kultury w Wągrowcu 5.03-3.04.2022

Prezentowana w naszej Galerii wystawa fotografii Aleksandra Matczyńskiego nosi tytuł „Ostatnia dekada”. Są to zdjęcia reporterskie z lat 1979-1989, fotograficzna dokumentacja upadku PRL-u. Wystawa składa się z kilku cykli dokumentujących: pierwszą pielgrzymkę Jana Pawła II w Gnieźnie, odpust prawosławny na Podlasiu, dzień powszedni na targowisku w Gnieźnie, polskie wesele,  żywioł sportu żużlowego i wesołe miasteczko „od kuchni”, a w końcu, jeden z niezliczonych wypadków na polskich drogach. Rzeczywistość, życie codzienne i świąteczne ostatniej dekady PRL-u.

„Reportaż z wesela wykonałem przy okazji zawodowego zlecenia - mówił autor - podczas pracy zobaczyłem sceny jak z filmu. Obrazy były wyjątkowe, musiałem to zrobić, weselnicy ustawiali się przed moją kamerą jak aktorzy filmowi. Zdjęcia zrobiłem bez użycia flesza a nieostrości i ziarnistość sforsowanego filmu, podkreśliły tylko klimat uwiecznionego wydarzenia”.

Zdjęcia z cyklu „Dzień powszedni” powstały podczas pracy Aleksandra Matczyńskiego w Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie. Codziennie, wychodząc na dokumentacje wykopalisk prowadzonych przez Muzeum, przechodził przez gnieźnieńskie targowisko przy ul. Warszawskiej. Zarówno handlujący jak i kupujący, szybko przyzwyczaili się do codziennej obecności fotografa w tym miejscu, dzięki temu powstał niezwykle bogaty i prawdziwy materiał, utrwalający na kliszy, codzienne życie targowiska, z którego jedynie niewielka część znalazła się na naszej wystawie. 

Aleksander Matczyński doskonale wyczuwa i rejestruje nastrój dużych wydarzeń religijnych. Doskonale potrafi oddać religijne uniesienie, napięcie ale i zmęczenie uczestników wydarzeń tak jak w przypadku dokumentacji pierwszej wizyty papieskiej Jana Pawła II w Gnieźnie w czerwcu 1979 roku czy jarmarku prawosławnego  z sierpnia 1980 roku (cykl „Prawosławni”). „Żużel” to cykl wykonany wspólnie z wybitnym fotoreporterem tygodnika „Wprost” Mariuszem Stachowiakiem (1956-2006). "Dokumentowaliśmy cały sezon żużlowy w Gnieźnie. Naszym zamierzeniem było pokazanie tematu od środka, w sposób prawdziwy, ostry i brutalny w czym specjalizował się mój przedwcześnie zmarły kolega.”

"Wypadek" wydarzył się naprawdę, w pobliżu Swarzędza a autor w nim uczestniczył, był jednym z poszkodowanych, mimo to wyjął z torby aparat fotograficzny i zarejestrował dramatyczne wydarzenie. Aleksander Matczyński na swoich fotografiach pokazuje widzom bieg różnych zdarzeń, nie pozostając obojętnym na emocje. Autor wybrał do prezentacji zdjęcia najmocniejsze w formie i jasno przedstawiające tematy. Każda z tych fotografii ma znaczenie, każda jest ważna, bo stanowi ona część zestawu. To  subiektywna opowieść fotoreportera o życiu w Polsce w ostatnich latach PRL-u. Lech Szymanowski, luty 2021.

___________________________________________________

Aleksander Matczyński ur. 20.02.1956 r. w Poznaniu. Fotografią zajmuje się od  1974 r. 1975 r. - pierwsze publikacje w „Jazz Forum” i „Na Przełaj” oraz wystawa „Jazz” w klubie „Od nowa” w Poznaniu. 

1977 r. - wystawa plenerowa „Żużel”, wspólnie z Mariuszem Stachowiakiem, w Gnieźnie. 
1977 r. - I miejsce na Wojewódzkim Przeglądzie Fotografii Amatorskiej w Poznaniu. 
1977-1980 r. praca jako fotograf w Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie. 
1979 r. przeglądowa wystawa indywidualna w „Galerii Nowa” - salon sztuki DESA1. 
Od 1980 r. członek PTF. 
1980 r. nagrodzony brązowym medalem na Salonie Jesiennym PTF za cykl „Prawosławni”.  
1980-1983 udział w wystawach zbiorowych w Polsce i we Francji. 
Od 1981 r. pracuje jako niezależny fotograf komercyjny, prowadząc zakłady fotograficzne m.in. w Janowcu, a latach 2005- 2021 r. w Wągrowcu.